Nấm linh chi (NLC) là một dược liệu cực quý, xếp trên cả nhân
sâm. Trong truyền thuyết, NLC ngàn năm có khả năng cải tử hoàn sinh, những
nghiên cứu gần dây cho thấy NLC cải thiện chức năng gan, có tác dụng tốt lên
hệ tim mạch, giúp ăn ngon, ngủ ngon, chống khối u… từ huyền thoại, NLC bước
ra thị trường và trở thành một thứ dược liệu thân thuộc với người tiêu dùng,
có khi nó còn bị… tầm thường hóa.
Phong phú các loại NLC
Tại chợ Đông
- Nam dược Q.5, TP.HCM, NLC được chứa trong những bao tải, giỏ
nhựa, có đủ loại với những giá khác nhau.
NLC trong nước bán
nhiều tại đây chủ yếu là của Trung tâm Nghiên cứu NLC và nấm dược liệu (Trung
tâm NCLC&NDL). NLC của Trung tâm này gồm có 3 loại. Loại có giá rẻ nhất
là có nguồn giống nội địa, giá bán 150.000- 200.000 đồng/kg. Hai loại còn lại
có nguồn gốc từ giống của Nhật Bản, giá từ 300.000-400.000/kg.
Thạc sĩ Cổ Đức Trọng
(Trung tâm NCLC&NDL) cho biết, năm 1987 ông cùng một số người tìm được
cây NLC tím rất quý tại vùng Bảo Lộc, đưa nó về phân lập và trồng đại trà.
Còn 2 loại NLC Nhật Bản là do Trung tâm Dược Lingzhi General Institute Co.,
LTD tặng một số cây nấm giống Nhật Bản để trồng đại trà. Cứ 3 tháng/lần,
cácchuyên gia Nhật lại sang trang trại của Trung tâm để xem xét kỹ thuật
trồng trọt và lấy mẫu nấm về Nhật xét nghiệm. Năm 1994, giáo sư Takashi
(chuyên gia hàng đầu về NLC của Nhật
Bản) cùng ông Ida (thợ
cả, quản lý 50 trại trồng nấm của Nhật Bản) sang Trung tâm đánh giá lần cuối,
để rồi sang năm ký hợp đồng mua NLC của Trung tâm tiêu thụ tại thị trường
Nhật Bản và Mỹ. Cũng từ đó, NLC nguồn gốc Nhật Bản xuất hiện tại thị trường
Việt Nam.
Ngoài ra, từ năm 2000,
các nhà trồng nấm bào ngư và nấm mèo tại TP.HCM cũng như một số tỉnh bắt đầu
trồng NLC Việt Nam. Các tỉnh phía Bắc trồng từ nguồn giống do Viện Di
truyền nông nghiệp nhập về từ Trung Quốc.
Đắt nhất hiện nay là
NLC Hàn Quốc, giá từ 1,2-2,5 triệu đồng. “Bèo” nhất là NLC hoang lấy từ rừng
về. Một chủ cửa hàng dược liệu trên đường Hải Hượng Lãn Ông, Q.5 cho biết:
“NLC rừng chữa bệnh gan rất tốt, giá tùy loại từ 60.000 -100.000 đồng/kg”.
NLC không chỉ bán ở chợ thuốc mà nó còn được bày bán ở nhiều siêu thị, thường
đuợc đóng từng bịch từ 50- 500g. NLC cũng được bán nhiều dưới dạng viên nang,
trà, kẹo… Hiện nay, có 3 hãng của Nhật Bản có mặt tại Việt Nam bán viên nang
linh chi với giá rất cao, 1,6 triệu đồng/hộp 60 viên. Một hãng mỹ phẩm của
Nhật làm kem dưỡng da có tinh chất NLC bán với giá 2,5 triệu đồng/hộp. Các
loại sản phẩm trà hòa tan, viên nang, viên bao đường, cốm, bào tử linh chi…
của Hồng Kông, Trung Quốc, Úc cũng hiện diện ở thị trường Việt Nam và có giá
cao ngất ngưỡng.
Thực - giả lẫn lộn
Một chủ cửa hàng dược
liệu ở Chợ Lớn, Q.6 nói: “Trừ một số NLC được trồng ở vài trang trại có uy
tín thì chất lượng còn đảm bảo, những thứ khác tụi tui cũng không rõ, nhập
vào giá nào thì bán theo giá đó, có lời chút đỉnh”. Khi chúng tôi hỏi có NLC
nhập về từ Nhật Bản không, các chủ cửa hàng đều nói không có, chỉ có loại NLC
Nhật Bản được trồng ở Việt Nam. Nguyên do là NLC Nhật Bản có giá quá cao,
khoảng 8 triệu đồng/kg. Vậy mà một số nơi rao bán NLC Nhật Bản với giá chỉ
600.000-700.000/kg. Được biết, loại hàng này thực chất là NLC Việt Nam được
trồng ở những trang trại không nắm vững kỹ thuật, nên hình thức xấu, chất
lượng kém, khó bán nên định chơi trò lừa đảo, bán được ít nhưng bù lại có giá
cao.
Một vài công ty trong
nước lại đóng gói NLC Trung Quốc đã được xắt lát hoặc còn nguyên, rồi dán
nhãn mác công ty mình để bán với giá 400.000- 750.000 đồng/kg. Thậm chí có
công ty còn đóng gói loại này bán với cái tên NLC Nhật Bản.
Nhiều loại NLC nhập từ
Trung Quốc về có chất lượng kém, thậm chí bị coi là “rác dược liệu”. Loại này
thường bị mọt đục, có nấm bệnh dễ gây dị ứng cho người uống.
Nhưng đáng sợ nhất là
các loại nấm được cho là NLC thu lượm ở trong rừng tự nhiên. Các cửa hàng
dược liệu trên các con đường Hải Thượng Lãn Ông, Triệu Quang Phục, Phùng
Hưng… ở Chợ Lớn, TP.HCM, đều có những bao NLC rừng. Nấm to nhỏ khác nhau và
thoạt nhìn trong chúng như khúc gỗ mục. Chất lượng nấm không có nghĩa càng
lâu năm càng quý, vì như vậy chúng dễ biến thành gỗ, mất hết các hoạt chất
quan trọng. NLC ngàn năm chỉ là huyền thoại nói lên sự quý hiếm, chứ không
phải nó đã có ngàn tuổi (cũng không phải ngàn năm mới có một lần như một số
người giải thích). Hơn nữa, các loại nấm rừng này đa phần không phải là NLC,
thật - giả chỉ có các chuyên gia mới biết (hoặc xét nghiệm bằng máy móc).
Tiêu chuẩn đánh giá
chất lượng NLC và hàm lượng một số hoạt chất, như acid ganoderic, nhưng hiện
Việt Nam vẫn chưa có mẫu chuẩn của các chất này để làm phân tích, xét nghiệm.
Vì vậy, chất lượng NLC vẫn còn bị thả nổi.
Hiện nay, lượng tiêu
thụ NLC ở Việt Nam hàng năm là 70 tấn. Trong đó, lượng NLC nhập về
từ Trung Quốc khoảng 36 tấn, từ Hàn Quốc khoảng 7 tấn, số còn lại do trong
nước sản xuất. Dự báo đến năm 2010, lượng NLC tiêu thụ tại
Việt Nam lên 100 tấn/năm. Vì vậy, bên cạnh khuyến khích các trang
trại trong nước trồng NLC, các ngành chức năng cần có biện pháp kiểm soát chất
lượng loại dược liệu này.
Nguyễn Hưng Báo Sức khỏe và Đời sống
|
Thứ Tư, 24 tháng 6, 2015
THỊ TRƯỜNG NẤM LINH CHI: HUYỀN THOẠI VÀ SỰ THẬT
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét